| Stuðmenn -
holdgervingar póst-módernismans á
Íslandi Það sem
einkennir helst tónlist Stuðmanna er
að hún á sér engin takmörk,
er hvorki bundin við stíl, tíðaranda
né tískusveiflur. Hún leyfir sér að
vera utan allra landamæra og að fara á
móti ríkjandi stefnum og straumum
hverju sinni.
Á hápunkti hippatímabilsins, þegar
Stuðmenn voru stofnaðir, voru
hljómsveitir almennt klæddar í
hippamussur og Afghanpelsa, syngjandi um
ást,
frið og kærleika í þunglamalegum
sýrurokksumgjörðum og lengri
rokkverkum.
Stuðmenn fóru þvert á þetta með
því að klæðast þröngum og
snjáðum
borgaralegum jakkafötum með bindi um
hálsinn og tónlistin var bein andhverfa
þess sem þá var í gangi Fyrsta
smáskífa sveitarinnar Honey will you
marry
me, var t.a.m. bandarísk
hallærissveifla með heiðskýru og
glaðbeittu
yfirbragði. Í öðrum listgreinum á
borð við myndlist og bókmenntir er
stefna
eða stíll þar sem vitnað er í eldri
stefnur og allt er leyfilegt nefndur
´póst-módernismi´. Því mætti með
réttu kalla tónlist Stuðmanna
´póst-móderníska´.
Textar Stuðmanna og yrkisefni eru að
sama skapi landamæralaus, en eiga
það sammerkt með hinum frjálsmannlegu
tónlistarstílbrögðum sveitarinnar að
vera oft á tiðum blandnir spaugi og
hárfínu háði. Sveitin hefur jafnan
leitast við að höfða til allra
aldurshópa og allra stétta og afkima
samfélagsins. Þannig mætti segja að
lagið og textinn ´Honey will you marry
me´ hafi verið á yfirborðinu
heiðskýr og græskulaus og þannig
meðtók stór
hluti fólks lagið. Hinir djúphyggnari
skildu hins vegar að þarna var verið
að gantast með einfeldningslegan og
bláeygan tónlistarsmekk og stílbrögð
kynslóðarinnar á undan, þ.e.
kynslóðar foreldra Stuðmanna. Aðrir
lásu enn
flóknari merkingar í þetta og önnur
lög sveitarinnar.
Þannig mætti segja að textar
sveitarinnar væru almennt einfaldir og
auðskiljanlegir á yfirborðinu, en
blandnir lævísum skírskotunum, háði
og
jafnvel undirhyggju.
Helstu áhrifavaldar Stuðmanna mundu
vafalítið teljast The Beatles, en
þeir byggðu sín verk gjarnan á e.k.
heildarhyggju (concepti) , sbr. Sgt.
Peppers Heart Club Band, Let it be, Abbey
Road o.s.frv.
Stuðmenn hafa gjarnan unnið útfrá
ákveðnum hugmyndum um heildarverk, sbr.
Sumar á Sýrlandi, Tívolí, Með allt
á hreinu o.s.frv.
Aðrir áhrifavaldar mundu teljast
íslenskar sveitir á borð við Trúbrot
og
Flowers, Dáta, Tóna, Hljómsveit
Svavars Gests, Hljómsveit Ólafs Gauks
ásamt Svanhildi, KK sextett og Hauk
Morthens.
Erlendir áhrifavaldar aðrir mundu
teljast Frank Zappa, Monty Python, Pink
Floyd, Jimi Hendrix, Led Zeppelin, Mrs.
Miller og fleiri
gamanvísnasöngvarar, Willie Nelson,
Liberace, Jack Bruce, Paul Simon, Syd
Barret, Frank Sinatra. Jim Morrisson,
Janis Joplin, David Bowie, Robert
Johnson, Kevin Ayers, Long John Baldry og
Rolling Stones.
Tengsl okkar við sambærilegar stefnur
eða hljómsveitir erlendis væru
helst hin andlegu tengsl við
frjálslyndi og ´póst-modernisma´
bresku
Bítlanna, hverra trymbill Ringo Starr
heimsótti okkur í Atlavík 1984.
Sömuleiðis var ýmsum okkar á
mótunarskeiðI okkar afar hlýtt til
Long John
Baldry ( Hoochie Coochie Men, Bluesology,
Steampacket) og Kevin Ayers (Soft
Machine) á tímabili og a.m.k. einn
okkar starfaðI með þeim listamönnum
í
Bretlandi um hríð. Þá hafa a.m.k.
tveir trymblar Frank Zappa starfað með
Stuðmönnum eða meðlimum þeirra,
þeir Vince Colaiuta og David Logeman.
Þá
hafa ýmisir hljóðfæraleikarar úr
herbúðum Pink Floyd starfað með sumum
okkar, t.a.m. Steve Sidelnyk og Tim
Jeffries.
Póst-módernisminn lifir enn góðu
lífi jafnt meðal ýmissa erlendra
listamanna
og hinna íslensku Stuðmanna. Kannski er
það lykillinn að leyndarmáli
Stuðmanna: Þú getur gert hvað sem er,
hvernig sem er , hvenær sem er, óháð
ríkjandi stefnum og straumum.
Stuðmenn eru þannig lifandi
holdgervingar póst-módernismans á
Íslandi.
Með bestu kveðjum,
Jakob Frímann Magnússon
|
